Opis usługi:
Przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości stanowiących własność Skarbu PaństwaWydział:
Wydział Gospodarki NieruchomościamiCo powinienem wiedzieć?
Nieruchomości stanowiące własność Skarbu Państwa mogą być oddawane w użytkowanie wieczyste. Użytkownik wieczysty nieruchomości może złożyć wniosek o przekształcenie przysługującego mu prawa w prawo własności nieruchomości. Przekształceniu podlegają nieruchomości szczegółowo określone w ustawie o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości. Oceniany jest stan prawny nieruchomości na dzień 13 października 2005r. (to jest wedle stanu na dzień wejścia w życie przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości). Nabycie prawa własności następuje na podstawie decyzji administracyjnej wydawanej po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego. Ostateczna decyzja jest podstawą wpisu w księdze wieczystej nowego właściciela/i. Obok opisywanego sposobu nabycia prawa własności przez użytkownika wieczystego istnieje również możliwość nabycia – w trybie art. 32 ustawy o gospodarce nieruchomościami- prawa własności w drodze umowy sprzedaży nieruchomości od właściciela-Skarbu Państwa. Sprzedaż taka wymaga zgody wojewody.
Kto może załatwić sprawę?
- Z wnioskiem o przekształcenie prawa mogą wystąpić:
- osoby fizyczne będące na dzień 13 października 2005r. użytkownikami wieczystymi nieruchomości zabudowanych na cele mieszkaniowe lub zabudowanych garażami albo przeznaczonych pod tego rodzaju zabudowę oraz nieruchomości rolnych lub ich następcy prawni- wyłącznie osoby fizyczne,
- osoby fizyczne będące na dzień 13 października 2005r. użytkownikami wieczystymi nieruchomości, niezależnie od jej przeznaczenia, jeżeli użytkowanie wieczyste uzyskały w zamian za wywłaszczenie lub przejęcie nieruchomości gruntowej na rzecz Skarbu Państwa na podstawie innych tytułów, przed dniem 5 grudnia 1990 r. lub ich następcy prawni - wyłącznie osoby fizyczne,
- osoby fizyczne będące na dzień 13 października 2005r. (lub później) użytkownikami wieczystymi nieruchomości niezależnie od jej przeznaczenia, jeżeli użytkowanie wieczyste uzyskały na podstawie art. 7 dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy (Dz. U. Nr 50, poz. 279) lub ich następcy prawni - wyłącznie osoby fizyczne,
- osoby fizyczne i prawne (lub ich następcy prawni – zarówno osoby fizyczne jak i prawne) będące na dzień 13 października 2005r. (lub później) właścicielami lokali mieszkalnych albo garaży, których udział w nieruchomości wspólnej obejmuje prawo użytkowania wieczystego;
- spółdzielnie mieszkaniowe będące na dzień 13 października 2005r. właścicielami budynków mieszkalnych lub garaży (lub ich następcy prawni – zarówno osoby fizyczne jak i prawne).
- Jeżeli użytkownikami wieczystymi nieruchomości jest większa ilość podmiotów (taka sytuacja ma miejsce najczęściej gdy nieruchomość zabudowana jest budynkiem wielolokalowym lub garażami, a współużytkownikami wieczystymi są właściciele mieszkań lub garaży), to z wnioskiem o przekształcenie powinni wystąpić, co do zasady, wszyscy współużytkownicy wieczyści, jednakże dla wszczęcia postępowania wystarczające jest żeby stosowne wnioski złożyli współużytkownicy wieczyści, których suma udziałów wynosi co najmniej połowę. Aby mogło dojść do przekształcenia koniecznym jest, aby żaden współużytkownik wieczysty nie złożył sprzeciwu wobec zamierzenia pozostałych. W przeciwnej sytuacji, Organ zawiesza postępowanie a art. 199 kodeksu cywilnego stosuje się odpowiednio (tzn. współużytkownicy wieczyści których udziały w prawie wynoszą co najmniej połowę mogą żądać rozstrzygnięcia przez sad, który orzeknie mając na względzie cel zamierzonej czynności oraz interesy wszystkich współwłaścicieli).
- Jeżeli strona jest cudzoziemcem w rozumieniu art. 1 ust. 2 pkt 1-4 oraz ust. 3 ustawy z dnia 24 marca 1920r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców (tekst jednolity: Dz. U. z 2017r. poz. 2278) co do zasady konieczne jest zezwolenie ministra właściwego do spraw wewnętrznych, które wydawane jest w drodze decyzji administracyjnej, o ile sprzeciwu nie wniesie minister właściwy do spraw obrony narodowej, a w przypadku nieruchomości rolnych, jeżeli sprzeciwu również nie wniesie minister właściwy do spraw rozwoju wsi. Powyższe jest konsekwencją tego, iż nabyciem nieruchomości w rozumieniu w.w. ustawy jest nabycie prawa własności nieruchomości lub prawa użytkowania wieczystego, na podstawie każdego zdarzenia prawnego. Nabycie nieruchomości wbrew przepisom w.w. ustawy jest nieważne. Art. 8 ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców określa w jakich sytuacjach nie jest wymagane zezwolenie na nabycie nieruchomości.
Ile trwa załatwienie sprawy w urzędzie?
Zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania administracyjnego rozpoznanie sprawy powinno nastąpić w terminie miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej w terminie dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania. Do terminu rozpoznania sprawy nie wlicza się terminów przewidzianych w przepisach prawa dla dokonania określonych czynności, okresów zawieszenia postępowania oraz okresów opóźnień spowodowanych z winy strony albo z przyczyn niezależnych od organu.
Jeżeli sprawa nie może być załatwiona w tym terminie Organ zawiadomi strony i wyznaczy nowy termin – zgodnie z art. 35 k.p.a.
Sprawdź czy posiadasz wszystkie wymagane dokumenty?
- Wniosek o przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości
Wniosek o przekształcenie składa się na urzędowym formularzu, druk można pobrać w urzędzie.
Do wniosku należy dołączyć oryginał dowodu wpłaty opłaty skarbowej.
Formularze dotyczące przedsiębiorców występujących z wnioskiem o przekształcenie (szczegółowy opis w punkcie "Jakie opłaty należy ponieść i jak to zrobić?":
- Oświadczenie o wysokości uzyskanej pomocy de minimis
- Formularz informacji przedstawianych przy ubieganiu się o pomoc de minimis
- Oświadczenie o sytuacji majątkowej zobowiązanego
Jakie opłaty należy ponieść i jak to zrobić?
Wniosek o przekształcenie podlega opłacie skarbowej w wysokości 10,00 zł płatnej przy jego składaniu (oryginał dowodu wpłaty należy dołączyć do wniosku). W przypadku, jeżeli w sprawie występuje wielu współużytkowników wieczystych opłatę uiszcza jeden z nich.
Przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności następuje odpłatnie. Wysokość opłaty za przekształcenie stanowi wartość prawa własności pomniejszona o wartość prawa użytkowania wieczystego przekształcanej nieruchomości. Obie wartości wyceniane są przez rzeczoznawcę majątkowego w toku prowadzonego postępowania administracyjnego. Wysokość należności określona jest w decyzji administracyjnej.
Osobom fizycznym, które prawo użytkowania wieczystego uzyskały przed dniem 5 grudnia 1990 r. oraz ich następcom prawnym, organ właściwy do wydania decyzji udziela, na ich wniosek, 50 % bonifikaty od opłaty za przekształcenie prawa. Wojewoda – w formie zarządzenia o charakterze generalnym- może wyrazić zgodę na wyższą bonifikatę.
W odniesieniu do nieruchomości lub jej części wpisanej do rejestru zabytków, opłatę za przekształcenie prawa obniża się o 50 %.
Wojewoda – w formie zarządzenia o charakterze generalnym- może wyrazić zgodę na udzielenie wyższej bonifikaty.
Organ właściwy do wydania decyzji może również udzielić tzw. bonifikaty uznaniowej, pod warunkiem uzyskania zgody wojewody w formie zarządzenia o charakterze generalnym.
W razie zbiegu praw do bonifikat stosuje się jedną bonifikatę korzystniejszą dla użytkownika wieczystego.
Organ właściwy do wydania decyzji żąda zwrotu kwoty równej udzielonej bonifikacie, po jej waloryzacji, jeżeli osoba, na rzecz której zostało przekształcone prawo użytkowania wieczystego w prawo własności, przed upływem 5 lat, licząc od dnia przekształcenia, zbyła lub wykorzystała nieruchomość na inne cele niż cele, które stanowiły podstawę udzielenia bonifikaty. Nie dotyczy to zbycia na rzecz osoby bliskiej w rozumieniu art. 4 pkt. 13 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, spółdzielni mieszkaniowej, w przypadku ustanowienia odrębnej własności na rzecz członków oraz właścicieli lokali, którym przekształcono udział w prawie użytkowania wieczystego w prawo własności.
Opłatę za przekształcenie prawa, rozkłada się, na wniosek użytkownika wieczystego na raty, na czas nie krótszy niż 10 lat i nie dłuższy niż 20 lat, chyba że wnioskodawca wystąpi o okres krótszy niż 10 lat.
Nieuiszczona część opłaty rozłożonej na raty podlega oprocentowaniu. Dnia 20 lutego 2014r. Wojewoda Śląski podjął zarządzenie nr 44/14, w którym wyraził zgodę na zastosowanie oprocentowania w wysokości odsetek ustawowych.
W przypadku, jeżeli z wnioskiem o przekształcenie wystąpią podmioty będące przedsiębiorcami (bez względu na formę organizacyjno-prawną, sposób finansowania oraz bez względu na to czy wg prawa polskiego mają status przedsiębiorcy), wówczas konieczne będzie uwzględnienie przepisów dotyczących pomocy publicznej. Organ zażąda przedłożenia:
- wszystkich zaświadczeń o pomocy de minimis, jakie wnioskodawca otrzymał w roku, w którym ubiega się o pomoc, oraz w ciągu 2 poprzedzających go lat, albo oświadczenia o wielkości pomocy de minimis otrzymanej w tym okresie, albo oświadczenia o nieotrzymaniu takiej pomocy w tym okresie (formularz "Oświadczenie o wysokości uzyskanej pomocy de minimis" dostępny w punkcie "4. Sprawdź czy posiadasz wszystkie wymagane dokumenty");
- "Formularza informacji przedstawianych przy ubieganiu się o pomoc de minimis" (dostępny w punkcie "4. Sprawdź czy posiadasz wszystkie wymagane dokumenty");
- sprawozdań finansowych za okres ostatnich trzech lat obrotowych (w przypadku prowadzenia uproszczonej księgowości konieczne będzie złożenie oświadczenia o sytuacji majątkowej wg formularza "Oświadczenie o sytuacji majątkowej zobowiązanego" dostępnego w punkcie "Sprawdź czy posiadasz wszystkie wymagane dokumenty").
Powyższe wymogi wynikają z faktu, iż maksymalna wysokość pomocy de minimis w ciągu ostatnich trzech lat kalendarzowych nie może przekroczyć kwoty 200 tys. euro (w sektorze transportu drogowego 100 tyś euro) a wnioskodawca musi wykazać, że jego sytuacja finansowa na tyle dobra, że udzielenie mu takiej pomocy jest zasadne.
W przypadku, gdy wnioskodawca w ciągu roku w którym ubiega się o pomoc de minimis oraz w ciągu 2 poprzedzających go lat otrzymał inną pomoc (np. tzw. „pomoc regionalną”), konieczne będzie ustalenie intensywności tej pomocy.
Wierzytelność z tytułu opłaty za przekształcenie, która została rozłożona na raty lub od której udzielono bonifikaty (a przekształcenie nie dotyczyło lokali mieszkalnych), podlega zabezpieczeniu hipoteką przymusową na nieruchomości objętej przekształceniem prawa użytkowania wieczystego w prawo własności. W przypadku przekształcenia udziału w prawie użytkowania wieczystego nieruchomości związanego z odrębną własnością lokalu, hipoteka obciąża nieruchomość lokalową.
Przekształcenie prawa następuje nieodpłatnie na rzecz:
- osób fizycznych lub spółdzielni mieszkaniowych, będących na dzień 13 października 2005r. użytkownikami wieczystymi nieruchomości, niezależnie od jej przeznaczenia, jeżeli użytkowanie wieczyste uzyskały w zamian za wywłaszczenie lub przejęcie nieruchomości gruntowej na rzecz Skarbu Państwa na podstawie innych tytułów, przed dniem 5 grudnia 1990 r. lub ich następców prawnych - wyłącznie osób fizycznych,
- osób fizycznych lub spółdzielni mieszkaniowych, będących na dzień 13 października 2005r. (lub później) użytkownikami wieczystymi nieruchomości niezależnie od jej przeznaczenia, jeżeli użytkowanie wieczyste uzyskały na podstawie art. 7 dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy (Dz. U. Nr 50, poz. 279) lub ich następców prawnych - wyłącznie osób fizycznych.
Jak krok po kroku załatwić sprawę?
Krok 1
Złożyć wniosek o przekształcenie i uiścić opłatę skarbową.
Krok 2
Udzielać wyjaśnień w toku postępowania, wskazać sposób zapłaty opłaty z tytułu przekształcenia (na raty czy w całości), złożyć wniosek o bonifikatę, jeśli ta przysługuje.
Przedłożyć dokumenty związane z udzieleniem pomocy de minimis (jeżeli jest taka konieczność).
Krok 3
Uiścić opłatę za przekształcenie określoną w decyzji administracyjnej.
Krok 4
Ujawnić prawo własności w Sądzie Rejonowym w Gliwicach Wydział VIII Ksiąg Wieczystych.
Jak mogę uzyskać odpowiedź na dodatkowe pytania?
Wydział Gospodarki Nieruchomościami, ul. Jasna 31A
parter, pok. 4, tel. 32-338-64-26, 32-338-64-21
e-mail: gn@um.gliwice.pl
Czy można załatwić sprawę bez konieczności przychodzenia do urzędu?
Sprawę można załatwiać korespondencyjnie wysyłając pisma pocztą, lub składając osobiście w biurze podawczym Urzędu. Można również składać pisma poprzez platformę e-PUAP. Strona postępowania może ponadto zostać wezwana do złożenia wyjaśnień ustnie na zasadach określonych w Kodeksie postępowania administracyjnego.
Sprawdź możliwość załatwienia tej sprawy elektronicznie przez platformę ePUAP, klikając w link
- Pismo ogólne do podmiotu publicznego
Czy można załatwić sprawę elektronicznie?
Tak, sprawę można załatwić częściowo elektronicznie.Jakie przepisy prawne regulują załatwienie tej sprawy?
- Ustawa o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości (tekst jednolity Dz. U. z 2019 r. poz. 1314)
- Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity Dz. U. z 2022 r. poz. 2000)
- Ustawa o opłacie skarbowej (tekst jednolity Dz. U. z 2022 r. poz. 2142)
Tryb odwoławczy
Od decyzji wydanej w sprawie przekształcenia przysługuje odwołanie do Wojewody Śląskiego w Katowicach za pośrednictwem Prezydenta Miasta Gliwice wykonującego zadania z zakresu administracji rządowej w terminie 14 dni od daty doręczenia decyzji.
1. W trakcie biegu terminu do wniesienia odwołania strona może zrzec się prawa do wniesienia odwołania wobec organu administracji publicznej, który wydał decyzję.
2. Z dniem doręczenia organowi administracji publicznej oświadczenia o zrzeczeniu się prawa do wniesienia odwołania przez ostatnią ze stron postępowania, decyzja staje się ostateczna i prawomocna, co oznacza, iż decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu i brak jest możliwości zaskarżenia decyzji do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Nie jest możliwe skuteczne cofnięcie oświadczenia o zrzeczeniu się prawa do wniesienia odwołania.
Skargi i wnioski
Skargi i wnioski związane z pracą urzędu można składać pisemnie pocztą, pisemnie bezpośrednio w urzędzie w godzinach jego pracy lub ustnie u wyznaczonego pracownika urzędu.
Skargi i wnioski można składać również pisemnie przy pomocy formularza elektronicznego znajdującego się na platformie ePUAP: Pismo ogólne do podmiotu publicznego